loading...
رایـــحـــه حـــیـــات
گروه علمی رایحه حیات بازدید : 63 شنبه 1396/03/20 نظرات (5)
آيه  
 
فَإِذَا قَضَيْتُمْ مَنَسِكَكُمْ فَاذْكُرُواْ اللَّهَ كَذِكْرِكُمْ ءَاَبآءَكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْراً فَمِنَ الْنَّاسِ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا ءَاتِنَا فِي الْدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِى الْأَخِرةِ مِنْ خَلَقٍ‏
 
ترجمه  
 
پس چون مناسك (حج) خود را انجام دادید، خدا را یاد كنید، همانگونه كه پدران خویش را یاد مى‏كنید، بلكه بیشتر و بهتر از آن. پس بعضى از مردم كسانى هستند كه مى‏گویند: خداوندا! به ما در دنیا عطا كن. آنان در آخرت بهره‏اى ندارند.
 
نکته ها  
 
گروهى از اهل مكّه، بعد از پایان مراسم حج در محلّى اجتماع كرده و با یاد كردن پدران و نیاكان خود به آنان افتخار و مباهات مى‏كردند. قرآن دستور مى‏دهد به جاى تفاخر به پدران و نیاكان، خدا را یاد كنید [588] و از نعمت‏ها و توفیقات او سخن بگویید و در این كار جدّى‏تر باشید.
یاد هر كس یا هر چیز، نشانه‏ى حاكمیّت آن بر فكر انسان است. كسى كه یاد نیاكان را دارد و به آنان افتخار مى‏كند، فكر و فرهنگ آنان را پذیرفته است و این یادكرد مى‏تواند فرهنگ جاهلى را بر جامعه حاكم كند. به همین دلیل حضرت موسى گفت: من گوساله طلائى و پر قیمت سامرى را آتش مى‏زنم و خاكسترش را به دریا مى‏ریزم. زیرا تماشاى آن، فرهنگ و تفكّر شرك را در انسان زنده مى‏كند.

588) تفسیر مجمع‏البیان، ج‏2، ص‏529 ؛ نورالثقلین، ج‏1، ص‏198.
 
پيام ها  
 
1- جهت‏دهى به ایام فراغت، یكى از وظایف مربّى است. «فاذا قضیتم...فاذكروا اللَّه»
2- یاد خدا، هم از نظر كمّیت باید كثیر باشد؛ «واذكروا اللّه كثیراً» و هم از نظر كیفیّت، عاشقانه و خالصانه. «اشدّ ذكراً»
3- سطحى‏نگر نباشیم. گروهى در بهترین زمان‏ها و مكان‏ها، تنها دعاى آنها رسیدن به زندگى كوتاه مادّى است. «ربّنا اتنا فى الدنیا وما له فى الاخرة من خلاق»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

گروه علمی رایحه حیات بازدید : 63 جمعه 1396/03/19 نظرات (0)
آيه  
 
ثُمَّ أَفِيضُواْ مِنْ حَيْثُ أَفَاضَ الْنَّاسُ وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
 
ترجمه  
 
سپس از همانجا كه مردم كوچ مى‏كنند، كوچ كنید و از خداوند طلب آمرزش نمایید كه خداوند آمرزنده‏ى مهربان است.
 
نکته ها  
 
در این آیه ضمن دستور به حركت دسته‏جمعى همراه مردم، به اهل مكّه تذكّر مى‏دهد مبادا خیال كنید كه چون اهل حرم یا از قبیله‏ى قریش و امثال آن هستید باید حركات عبادى شما با دیگران فرقى داشته باشد، این خودبزرگ‏بینى‏ها را كنار گذاشته و همچون عموم مردم باشید.
اساساً یكى از آثار و فلسفه‏هاى حج، كنار زدن امتیازات پوشالى است. در آنجا انسان از كفش، كلاه، لباس، همسر ومسكن خود مى‏گذرد و قطره‏اى مى‏شود كه به دریا ملحق شده است.
در این آیه، دو بار و در آیه قبل یك مرتبه كلمه «افاضة» بكار رفته كه به معناى حركت دسته جمعى است، این تكرار و اصرار نشان مى‏دهد كه حركت دسته جمعى در انجام عبادات ارزشمند است.
استغفار و ذكر خداوند، بهترین اعمال عرفات و مشعر است. گرچه در این سرزمین‏ها اصل توقف، شرط است و هیچ عمل دیگرى واجب نیست، امّا در این آیات، قرآن ما را به ذكر خدا و یاد سوابق پرخطا و اشتباه خود و طلب آمرزش درباره گذشته‏ى خویش دعوت مى‏كند. مگر مى‏توان در سرزمینى كه اولیاى خدا اشك ریخته‏اند بى‏تفاوت نشست.
 
پيام ها  
 
1- امتیازطلبى، تحت هر نام وعنوانى، ممنوع است. «افیضوا من حیث افاض النّاس»
2- حركت دسته جمعى، ارزش دارد. «افیضوا من حیث افاض الناس»
3- هرگز مأیوس نشویم، گذشته‏ها هرچه باشد استغفار چاره‏ساز است. زیرا او غفور و رحیم است. «واستغفروا انّ اللَّه غفور رحیم»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

گروه علمی رایحه حیات بازدید : 87 پنجشنبه 1396/03/18 نظرات (0)
آيه  
 
لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَبْتَغُواْ فَضْلاً مِنْ رَّبِّكُمْ فَإِذَآ أَفَضْتُمْ مِّنْ عَرَفَتٍ فَاذْكُرُواْ اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعِرِ الْحَرَامِ وَاذْكُرُوهُ كَمَا هَدَيكُمْ وَ إِنْ كُنْتُمْ مِّنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الْضَّآ لِّينَ‏
 
ترجمه  
 
گناهى بر شما نیست كه (به‏هنگام حج) به سراغ فضل پروردگارتان (وكسب و تجارت) بروید. پس چون از عرفات كوچ كردید، خدا را در مشعرالحرام یاد كنید، و او را یاد كنید از آن روى كه شما را با آنكه پیش از آن از گمراهان بودید، هدایت كرد.
 
نکته ها  
 
عرفات، نام سرزمینى است در بیست كیلومترى مكّه كه بر زائران خانه خدا واجب است از ظهر روز نهم ذى‏الحجة تا غروب در آنجا بمانند و اگر قبل از غروب از آنجا خارج شوند باید یك شتر جریمه دهند. واژه‏ى «عرفات» از «معرفت» به معناى محلّ شناخت است. در آنجا آدم وحوا علیهما السلام یكدیگر را شناختند و به گناه خود اعتراف كردند. به فرموده امام صادق و امام باقر علیهما السلام جبرئیل در این مكان به حضرت ابراهیم گفت: وظایف خود را بشناس و فراگیر. [584]
در حدیث مى‏خوانیم: حضرت مهدى علیه السلام هر سال در عرفات حضور دارند. زمین عرفات خاطراتى از ناله‏ها و اشك‏هاى اولیاى خدا دارد. در روایات مى‏خوانیم: غروب عرفه، خداوند تمام گناهان زائران خانه خود را مى‏بخشد. وبراى روز عرفه دعاهاى خاصّى از امام حسین و امام سجاد علیهما السلام نقل شده است. [585]
از نشانه‏هاى جامعیّت اسلام آن است كه در كنار اعمال عبادى حج، به زندگى مادّى و كسب معاش نیز توجّه دارد. همانگونه كه در سوره جمعه در كنار دستور به شركت در نماز جمعه، مى‏فرماید: بعد از پایان نماز به سراغ كسب معاش بروید. [586]آرى، حج در عین عبادت، اقتصاد است.
امام صادق علیه السلام فرمودند: یكى از آثار حج، تشكیل یك اجتماع بزرگ از مسلمانان نقاط مختلف جهان و نقل و انتقال انواع تجربیات مى‏باشد و زمینه‏ى انجام مبادلات تجارى و اقتصادى است. [587]

584) كافى، ج‏4، ص‏207.
585) براى تفصیل بیشتر به كتاب حج نوشته مؤلف مراجعه شود.
586) جمعه، 10.
587) وسائل، ج‏8، ص‏9.
 
پيام ها  
 
1- مبارزه با تحجّر از برنامه‏هاى قرآن است. گروهى فكر مى‏كردند دین امرى یك بُعدى و حج یك عبادت خشك است، اسلام این تفكّر را ردّ مى‏كند. «لیس علیكم جناح»
2- درآمد حلال، فضل الهى است. قرآن بجاى واژه «كسب»، كلمه‏ى «فضل» را بكار برده تا بگوید: درآمد حلال فضل الهى است. «فضلا من ربّكم»
3- گرچه تلاش وطلب از شماست؛ «تبتغوا»امّا رزق، فضل خداوند است. «فضلاً من ربّكم»
4- رزق رسانى، از شئون ربوبیّت الهى است. «فضلاً من ربّكم»
5 - در رزق رسانى، دست خداوند باز است. كلمه «فضل» نكره آمده است. «فضلاً من ربّكم»
6- انجام عبادات باید طبق دستور باشد. «واذكروه كما هداكم»
7- توجّه به توفیق الهى از یك سو و خطاها و گناهان گذشته‏ى خود از طرف دیگر، عشق و علاقه انسان را به الطاف خداوند زیاد مى‏كند. «هداكم و ان كنتم من قبله لمن الضالین»
8 - سابقه خودتان را فراموش نكنید، او بود كه شما را هدایت كرد. «ان كنتم من قبله لمن الضّالین»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

گروه علمی رایحه حیات بازدید : 71 چهارشنبه 1396/03/17 نظرات (0)
آيه  
 
الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَّعْلُومَتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاَ رَفَثَ وَ لاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِى الْحَجِّ وَمَا تَفْعَلُواْ مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَ تَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيْرَ الْزَّادِ الْتَّقْوى‏ وَاتَّقُونِ يَأُوْلِى الْأَلْبَبِ‏
 
ترجمه  
 
(موسم عمره و) حج (در) ماههاى معیّنى است (شوّال، ذى‏القعده، ذى‏الحجة)، پس هر كه در این ماه‏ها فریضه‏ى حج را ادا كند، (بداند كه) آمیزش جنسى و گناه وجدال در حج روا نیست و آنچه از كارهاى خیر انجام دهید خدا مى‏داند. و زاد و توشه تهیه كنید كه البتّه بهترین زاد و توشه، پرهیزگارى است. اى خردمندان! تنها از من پروا كنید.
 
نکته ها  
 
كلمه «رفث» به معناى آمیزش جنسى و «فسوق» به معناى دروغ و ناسزاگویى و جدال و گفتنِ «لا واللَّه» و «بلى واللَّه» است.
زمان مطرح شده در آیه، ناظر به حج وعمره با هم است. عمره تمتّع در طول سه ماه شوال، ذى‏القعده وذى‏الحجّه انجام مى‏شود، ولى زمان حج ماه ذى‏الحجّه است.
 
پيام ها  
 
1- در عبادات اسلامى، زمان نقش مهمّى دارد. «الحج اشهر معلومات»
2- محیط و فضاى با صفاى حج و مكّه را نباید با ارتكاب گناه و كدورت آلوده نمود. «لا رفث و لا فسوق و لا جدال فى الحج»
3- اعتقاد و یقین به آگاهى خداوند، رمز نشاط و امید در انجام وظائف است. «ما تفعلوا من خیر یعلمه اللَّه»
4- در هر سفرى، زاد وتوشه لازم است، بهترین زاد وتوشه‏ى سفر حج تقواست. «خیر الزّاد التّقوى»
5 - پرهیزكارى نشانه‏ى خردمندى است. «واتّقون یا اولى الالباب»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

گروه علمی رایحه حیات بازدید : 71 سه شنبه 1396/03/16 نظرات (0)
 
آيه  
 
وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْىِ وَلاَ تَحْلِقُواْ رُءُوسَكُمْ حَتَّى‏ يَبْلُغَ الْهَدْىُ مَحِلَّهُ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَّرِيضاً أَوْ بِهِ أَذًى مِّنْ رَّأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِّنْ صِيَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ فَإِذَآ أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْىِ فَمَنْ لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَثَةِ أَيَّامٍ فِى الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ذَلِكَ لِمَنْ لَّمْ يَكُنْ أَهْلَهُ حَاضِرِى الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
 
ترجمه  
 
و حج وعمره را براى خدا به اتمام رسانید و اگر محصور شدید (و موانعى مانند ترس از دشمن یا بیمارى اجازه نداد كه پس از احرام بستن، حج را كامل كنید) آنچه از قربانى فراهم است (ذبح كنید واز احرام خارج شوید.) وسرهاى خود را نتراشید تا قربانى به قربانگاه برسد و اگر كسى بیمار بود و یا ناراحتى در سر داشت (و ناچار بود سر خود را زودتر بتراشد،) باید كفّاره‏اى از قبیل روزه یا صدقه یا قربانى بجا آورد وچون (از بیمارى ویا دشمن) درامان شدید، پس هر كس بدنبال عمره تمتّع، حج را آغاز كرده آنچه را از قربانى كه میسّر است (ذبح كند.) و هركس كه قربانى نیافت، سه روز در ایام حج روزه بدارد و هفت روز به هنگامى كه بازگشتید، این ده روزِ كامل است. (البتّه) این (حج تمتّع) براى كسى است كه خاندانش ساكن (مكّه و) مسجد الحرام نباشند. و از خدا پروا كنید و بدانید كه او سخت كیفر است.
 
نکته ها  
 
در این آیه، كلیّات وگوشه‏اى از احكام حج و عمره آمده است، ولى تفصیل آن در روایات و فتاواى علما مى‏باشد.
«حج» مناسكى است كه بنیان‏گذار آن حضرت ابراهیم علیه السلام بوده و در میان عرب از زمان آن حضرت متداول بوده و به فرمان خداوند این برنامه در اسلام نیز امضا شد و تا روز قیامت نیز خواهد بود.
«عمره» به معناى زیارت است و هركس وارد مكّه شود باید با لباس احرام به زیارت كعبه و طواف آن برود. حج و عمره مثل اذان و اقامه، دو عمل مشابه هستند كه اندكى تفاوت دارند. «هَدى»، نام قربانى حج است.
این آیه، عمره‏ى تمتّع را در كنار حج تمتّع آورده است؛ «فمن تمتّع بالعمرة الى الحج»، لكن یكى از خلفا به اجتهاد خود آنرا منع كرد. البتّه این اجتهاد در برابر فرمان صریح خداوند است.
حكم مسائل اضطرارى، محدود به زمان ضرورت است. ولذا بر خلاف موارد عادّى كه در سفر روزه جایز نیست، در این سفر در صورت عدم ذبح قربانى، روزه واجب است و آن هم باید در سه روز هفتم، هشتم و نهم ماه باشد، چرا كه روز دهم عید قربان است كه روزه‏ى آن حرام مى‏باشد.
امامان معصوم در تفسیر جمله‏ى «اتمّوا الحج» فرمودند: حجِ تمام، حجى است كه در آن كلام زشت، گناه و نزاع نباشد و از محرّمات پرهیز شود. [582] و انسان توفیق یابد امام زمان خود را ملاقات كند. [583]

582) تفسیر نورالثقلین، ج‏1، ص‏181 و برهان، ج‏1، ص‏193.
583) تفسیر نورالثقلین، ج‏3، ص‏183.
 
پيام ها  
 
1- وظایف دینى را باید تمام و كمال به انجام رسانید. بعد از شروع اعمال حج، نمى‏توان آن را ناتمام و ناقص گذارد. «اتمّوا»
2- در اعمال حج، قصد قربت و عبادت لازم است. به انگیزه‏ى جهانگردى و سیاحت نمى‏توان حج بجا آورد. «اتمّوا... للّه»
3- احكام اسلام، در مقام سخت‏گیرى بر مردم نیست. تمام نمودن حج وعمره بر كسى كه از درون مریض یا از بیرون ترس دارد، واجب نیست. «فان اُحصرتم فما استیسر من الهدى»
4- مكان در عبادات سهم دارد. «یبلغ الهدى محلّه»
5 - بیمارى سبب تخفیف در احكام است، نه تعطیل آن. لذا در حج، افراد معذور باید با روزه یا صدقه یا قربانى، وظایف خود را جبران كنند. «فمن كان منكم مریضاً او... ففدیة من صیام او صدقة او نسك»
6- ملاك وجوب قربانى در حج، آسان و سهل بودن آن است. «فما استیسر من الهدى فمن لم یجد فصیام ثلاثة ایام...»
7- قانون عمره و حج تمتّع، تنها براى حجاجى است كه ساكن مكّه نباشند، حج ساكنان مكّه نوع دیگرى است. «اتموا الحج و العمرة... ذلك لمن لم یكن اهله حاضرى المسجد الحرام»
8 - توجّه به كیفر الهى، زمینه‏ساز تقواست و تقوى، زمینه‏ساز انجام تكالیف. «واتمّوا الحج و العمرة... واتّقوا اللَّه واعلموا انّ اللَّه شدید العقاب»
9- توّجه به تقوا، در انجام تمام فرمان‏هاى الهى مطرح است. «اتمّوا الحج... و اتّقوا اللّه»
10- اعمال حج، قبل از اسلام به نحو دیگرى بوده است. لذا قرآن بر مراعات این تغییرات تأكید نموده است. «انّ اللّه شدید العقاب»
11- براى كسانى كه در احكام حج تغییرى دهند، كیفر شدیدى است. «شدید العقاب»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

گروه علمی رایحه حیات بازدید : 80 دوشنبه 1396/03/15 نظرات (1)
آيه  
 
وَأَنْفِقُواْ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَلاَ تُلْقُواْ بِأَيْدِيكُمْ إِلَى الْتَّهْلُكَةِ وَ أَحْسِنُواْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الُْمحْسِنِينَ‏
 
ترجمه  
 
و در راه خدا انفاق كنید (و با ترك انفاق،) خود را به دست خود به هلاكت نیاندازید. و نیكى كنید كه خداوند نیكوكاران را دوست مى‏دارد.
 
نکته ها  
 
پنج آیه پى درپى، مسلمانان را به دفاع از دین و مقابله با كفّار فرخواند، این آیه پایان آن را با انفاق و احسان تمام كرده است.
خودكشى وضرر به نفس، حرام قطعى است كه از آیه استفاده مى‏شود. امّا شهادت طلبى در مواردى كه اساس اسلام در خطر باشد، افتادن در تهلكه نیست.
این آیه در كنار سفارش به انفاق، مسلمانان را از هرگونه افراط و تفریط بازمى‏دارد. زیرا اگر ثروتمندان بخل ورزند و به فكر محرومان نباشند، اختلاف طبقاتى روز به روز توسعه پیدا كرده و عامل انفجار جامعه و نابودى آنان خواهد گردید. چنانكه اگر میانه‏روى در انفاق مراعات نشود و انسان هرچه را دارد به دیگران ببخشد، به دست خود، خود و خانواده‏اش را به هلاكت كشانده است.
قرآن در آیات دیگر نیز مسلمانان را به میانه‏روى در انفاق سفارش نموده و به پیامبرش مى‏فرماید: «ولا تجعل یدك مغلولة الى عنقك و لا تبسطها كل البسط» [580]اى پیامبر! نه دست بسته باش كه چیزى نبخشى و نه آنچنان كه هر چه دارى یكجا ببخشى. امام صادق علیه السلام نیز در ذیل این آیه مى‏فرماید: انفاق شما، نباید در حدّى باشد كه دستِ خودتان خالى وبه بدبختى كشیده شوید. [581]
انسان علاقه دارد كه محبوب باشد، لذا قرآن از این فطرت استفاده كرده و مى‏فرماید: نیكى كن كه نیكوكاران محبوب خداوند هستند.

580) اسراء، 29.
581) بحار، ج‏93، ص‏168.
 
پيام ها  
 
1- اقتصاد، پشتوانه‏ى هر حركتى است. «انفقوا...» جهاد نیز بدون پشتوانه مالى و گذشت از برخى امكانات، امكان ندارد. اگر مردم به هنگام هجوم دشمن و در راه دفاع از حقّ، اموال خود را بكار نگیرند، گرفتار شكست قطعى مى‏شوند.
2- با انفاق، خود و اموالتان را بیمه كنید. «انفقوا فى سبیل اللّه و لاتلقوا بایدیكم الى التهلكة»
3- در اسلام جبهه و جنگ و كمك‏هاى مالى همه باید رنگ الهى داشته و براى رضاى خداوند باشد. «فى سبیل اللَّه»
4- محبوب خدا شدن، بهترین تشویق براى احسان است. «ان‏اللّه یحبّ المحسنین»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

گروه علمی رایحه حیات بازدید : 132 یکشنبه 1396/03/14 نظرات (0)
آيه  
 
الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالْشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَتُ قِصَاصٌ فَمَنِ اعْتَدَى‏ عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُواْ عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى‏ عَلَيْكُمْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ‏
 
ترجمه  
 
ماه حرام در برابر ماه حرام و (اگر دشمنان احترام آنرا شكستند و با شما جنگ كردند، شما نیز حقّ دارید مقابله به مثل كنید. زیرا) حرمت‏ها را (نیز) قصاص است وهركس به شما تجاوز كرد، به مانند آن تجاوز، بر او تعدى كنید و از خدا بپرهیزید (كه زیاده‏روى نكنید) و بدانید كه خداوند با پرهیزگاران است.
 
نکته ها  
 
قبل از اسلام در میان عرب‏ها، هر سال چهار ماه احترام خاصّى داشت كه در آن ماهها جنگ، حرام و ممنوع بود، سه ماه آنها پى درپى كه عبارتند از ذى‏القعده، ذى‏الحجّه و محرم، و یكى هم ماه رجب كه جداست. حتّى یكى از علل تسمیه ماه ذى‏القعده آن گفته‏اند كه در این ماه قعود از جنگ لازم است.
اسلام این سنّت را پذیرفت و در هر سال چهار ماه را آتش بس اعلام نمود، ولى دشمن همیشه در كمین است تا از فرصت‏ها سوء استفاده كند و چه بسا با خود فكر كند كه چون مسلمانان در این ماهها موظف به رعایت آتش بس هستند، پس به آنها حمله كنیم. این آیه مى‏فرماید: اگر مخالفان شما در این چهار ماه به شما هجوم آوردند، شما نیز در برابرشان بایستید و در همان ماهها با آنان بجنگید و ماه حرام را در برابر ماه حرام قرار دهید. زیرا حرمت خون مسلمانان و حفظ نظام اسلامى از حرمت این ماهها بیشتر است، و هركس حرمت‏ها را شكست باید مورد قصاص قرار گیرد. سپس به عنوان یك قانون كلّى مى‏فرماید: هركس به شما تجاوز كرد، به همان مقدار به او تعدّى كنید. و تقوا داشته باشید و بیش از مقدار لازم قصاص نكنید و بدانید كه خداوند با متّقین است.
صاحب مجمع‏البیان در ذیل آیه مى‏گوید: در مورد غصب نیز مى‏توان با استدلال به این آیه تقاص كرد، یعنى از مال غاصب تقاص نمود.
 
پيام ها  
 
1- همه‏ى زمان‏ها یكسان نیستند، حرمت بعضى ماهها باید حفظ شود. «الشهر الحرام»
2- در اسلام بن‏بست وجود ندارد. حفظ اسلام و جان مسلمان‏ها بر حفظ احترام مكان‏ها و زمان‏ها مقدّم است. «فمن اعتدى علیكم فاعتدوا علیه»
3- اسلام، دین تجاوز و تعدّى نیست، ولى تعدّى و تجاوز دیگران را نیز نمى‏پذیرد. «فمن اعتدى علیكم فاعتدوا علیه»
4- حتّى در برخورد با دشمنان، عادل باشیم. «فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدى علیكم»
5 - سیستم قانون‏گذارى باید به نحوى باشد كه موجب یأس مسلمین وجرأت كفّار نگردد واصل مقابله به مثل به همین خاطر است. «فاعتدوا... بمثل ما اعتدى»
6- رعایت تقوى حتّى به هنگام جنگ، از اصول تربیتى اسلام است. «اتّقوا اللّه»
7- اگر در جنگ از مرز عدالت خارج نشوید، از امدادهاى الهى نیز برخوردار خواهید بود. و گمان نكنید عدالت و تقوى پیروزى شما را به تأخیر مى‏اندازد. «بمثل ما اعتدى... واتقوا... و اعلموا ان اللَّه مع المتّقین»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

گروه علمی رایحه حیات بازدید : 69 شنبه 1396/03/13 نظرات (0)
آيه  
 
وَقَتِلُوهُمْ حَتَّى‏ لا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الْدِّينُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهُواْ فَلاَ عُدْوَنَ إلّاَ عَلَى الْظَّلِمِينَ‏
 
ترجمه  
 
و با آنها بجنگید تا فتنه (بت‏پرستى وسلب آزادى از مردم،) باقى نماند ودین، تنها از آنِ خدا شود. پس اگر (از روش نادرست خود) دست برداشتند، (مزاحم آنها نشوید. زیرا) تعدّى جز بر ستمكاران روا نیست.
 
نکته ها  
 
هدف اسلام از جنگ، كشور گشایى و كسب غنائم یا انتقام گیرى نیست، بلكه غرض از جنگ و جهاد در اسلام، برچیده شدن بساط شرك و كفر است. فتنه به معناى شرك، كفر، آزمایش و شكنجه آمده است. در این آیه مى‏فرماید: اگر مشركان دست از فتنه و قتال برداشتند، دیگر با آنها دشمنى و جنگ نخواهد شد. زیرا برخورد نظامى تنها با ستمكاران و متجاوزان است.
تعبیر به عدوان، به خاطر رفتار آنهاست وگرنه اسلام اهل عدوان نیست. مثل اینكه مى‏گوییم: جواب بدى، بدى است. با اینكه جواب بدى با بدى، عدالت است، لكن به خاطر عمل او، نامش را بدى مى‏گذاریم.
 
پيام ها  
 
1- هدف از جنگ در اسلام، برچیدن شرك و فتنه و استقرار دین و قانون خداست. «حتى لا تكون فتنة»
2- پاكسازى، قبل از بازسازى است. ابتدا فتنه برداشته شود تا بعد دین الهى مستقر گردد. اوّل كفر به طاغوت، بعد ایمان به خدا. «حتى لاتكون فتنة و یكون الدین للّه»
3- راه برگشت و توبه بر هیچ كس و در هیچ شرایطى بسته نیست. حتّى دشمن سرسخت نیز اگر تغییر مسیر دهد، خداوند او را مورد عفو قرار مى‏دهد. «فان انتهوا فلا عدوان...»
4- در آیه‏ى قبل بخشش خداوند نسبت به گناه كفّار مطرح شده است؛ «فانّ اللّه غفور رحیم» در این آیه به مردم سفارش مى‏كند كه در صورت دست برداشتن دشمن از جنگ، شما هم از جنگ صرف نظر كنید. «فلاعدوان»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

گروه علمی رایحه حیات بازدید : 69 جمعه 1396/03/12 نظرات (0)
آيه  
 
فَإِنِ انْتَهَوْاْ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
 
ترجمه  
 
و اگر دست كشیدند، همانا خداوند آمرزنده و مهربان است.
 
نکته ها  
 
در اینكه مشركان باید از چه چیز دست بردارند تا بخشیده شوند، دو احتمال وجود دارد:
الف: از جنگ و فتنه. به دلیل آیات قبل كه سخن از جنگ بود.
ب: از كفر. به دلیل دریافت مغفرت الهى كه مخصوص مؤمنان است.
 
پيام ها  
 
1- مسلمانان باید آتش‏بس واقعى دشمنان را بپذیرند. «فان انتهوا»
2- اسلام، راه بازگشت را حتّى براى كفّار باز گذارده است. «فان انتهوا...»
3- اگر كفّار دست از فتنه و جنگ برداشته یا ایمان آوردند، آنان را به كارهاى قبل ملامت نكنید. «فان اللّه غفور رحیم»
4- انسان باید خود زمینه‏ى دریافت رحمت الهى را بوجود آورد. «فان انتهوا فان اللّه غفور رحیم»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

تعداد صفحات : 24

درباره ما
Profile Pic
چگونه زندگی کنیم و چگونه بیاندیشیم؟ نشریاتی علمی در موضوعاتی چون: قرآن، حدیث، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه، احکام، دروس حوزه، دانشگاه، مدرسه و ...
اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • هسته علمی یاوران مهدی (عج)

    * نشست آینده *

    شماره نشست:

    152

    موضوع:

    ---

    تاریخ:

    جمعه - 25 فروردین 96

    ساعت:

    ---

    مکان:

    کانون آل یاسین

    کانون فرهنگی هنری آل یاسین

    * برنامه های آینده *

    1. مسابقه نهج البلاغه خوانی

    فروشگاه اینترنتی

    آمار سایت
  • کل مطالب : 232
  • کل نظرات : 15
  • افراد آنلاین : 10
  • تعداد اعضا : 0
  • آی پی امروز : 73
  • آی پی دیروز : 3
  • بازدید امروز : 135
  • باردید دیروز : 4
  • گوگل امروز : 0
  • گوگل دیروز : 0
  • بازدید هفته : 356
  • بازدید ماه : 356
  • بازدید سال : 7,039
  • بازدید کلی : 23,530
  • کدهای اختصاصی
    
    پمپ بنزین | یاس تم
    وصیت نامه | آلودگی هوا
    چهل شاخص | موسیقی
    کد لحظه شمار غیبت امام زمان برای وبلاگهای مهدویت