تفسیر نور - سوره بقره آیه 194

          گروه علمی رایحه حیات 
            بازدید : 131
          یکشنبه 1396/03/14
           نظرات (0)
        

آيه

الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالْشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَتُ قِصَاصٌ فَمَنِ اعْتَدَى‏ عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُواْ عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى‏ عَلَيْكُمْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ‏

ترجمه

ماه حرام در برابر ماه حرام و (اگر دشمنان احترام آنرا شكستند و با شما جنگ كردند، شما نیز حقّ دارید مقابله به مثل كنید. زیرا) حرمت‏ها را (نیز) قصاص است وهركس به شما تجاوز كرد، به مانند آن تجاوز، بر او تعدى كنید و از خدا بپرهیزید (كه زیاده‏روى نكنید) و بدانید كه خداوند با پرهیزگاران است.

نکته ها

قبل از اسلام در میان عرب‏ها، هر سال چهار ماه احترام خاصّى داشت كه در آن ماهها جنگ، حرام و ممنوع بود، سه ماه آنها پى درپى كه عبارتند از ذى‏القعده، ذى‏الحجّه و محرم، و یكى هم ماه رجب كه جداست. حتّى یكى از علل تسمیه ماه ذى‏القعده آن گفته‏اند كه در این ماه قعود از جنگ لازم است. اسلام این سنّت را پذیرفت و در هر سال چهار ماه را آتش بس اعلام نمود، ولى دشمن همیشه در كمین است تا از فرصت‏ها سوء استفاده كند و چه بسا با خود فكر كند كه چون مسلمانان در این ماهها موظف به رعایت آتش بس هستند، پس به آنها حمله كنیم. این آیه مى‏فرماید: اگر مخالفان شما در این چهار ماه به شما هجوم آوردند، شما نیز در برابرشان بایستید و در همان ماهها با آنان بجنگید و ماه حرام را در برابر ماه حرام قرار دهید. زیرا حرمت خون مسلمانان و حفظ نظام اسلامى از حرمت این ماهها بیشتر است، و هركس حرمت‏ها را شكست باید مورد قصاص قرار گیرد. سپس به عنوان یك قانون كلّى مى‏فرماید: هركس به شما تجاوز كرد، به همان مقدار به او تعدّى كنید. و تقوا داشته باشید و بیش از مقدار لازم قصاص نكنید و بدانید كه خداوند با متّقین است. صاحب مجمع‏البیان در ذیل آیه مى‏گوید: در مورد غصب نیز مى‏توان با استدلال به این آیه تقاص كرد، یعنى از مال غاصب تقاص نمود.

پيام ها

1- همه‏ى زمان‏ها یكسان نیستند، حرمت بعضى ماهها باید حفظ شود. «الشهر الحرام» 2- در اسلام بن‏بست وجود ندارد. حفظ اسلام و جان مسلمان‏ها بر حفظ احترام مكان‏ها و زمان‏ها مقدّم است. «فمن اعتدى علیكم فاعتدوا علیه» 3- اسلام، دین تجاوز و تعدّى نیست، ولى تعدّى و تجاوز دیگران را نیز نمى‏پذیرد. «فمن اعتدى علیكم فاعتدوا علیه» 4- حتّى در برخورد با دشمنان، عادل باشیم. «فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدى علیكم» 5 - سیستم قانون‏گذارى باید به نحوى باشد كه موجب یأس مسلمین وجرأت كفّار نگردد واصل مقابله به مثل به همین خاطر است. «فاعتدوا... بمثل ما اعتدى» 6- رعایت تقوى حتّى به هنگام جنگ، از اصول تربیتى اسلام است. «اتّقوا اللّه» 7- اگر در جنگ از مرز عدالت خارج نشوید، از امدادهاى الهى نیز برخوردار خواهید بود. و گمان نكنید عدالت و تقوى پیروزى شما را به تأخیر مى‏اندازد. «بمثل ما اعتدى... واتقوا... و اعلموا ان اللَّه مع المتّقین»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن - حجت الاسلام قرائتی

ارسال نظر برای این مطلب